Những thông tin cần biết

Chính phủ Úc

Úc có ba cấp chính phủ – liên bang, tiểu bang hoặc lãnh địa và chính quyền địa phương – cung cấp các dịch vụ cho di dân và cư dân.

Các tiểu bang được chia thành nhiều địa phận chính quyền địa phương do hội đồng thành phố địa phương quản lý:

• New South Wales (NSW)

• Queensland (Qld)

• Nam Úc (South Australia (SA))

• Tasmania (Tas.)

• Victoria (Vic.) 

• Tây Úc (Western Australia (WA)) 

• Lãnh địa Bắc Úc (Northern Territory (NT)) 

Tại Canberra, Lãnh địa Thủ đô Úc (Australian Capital Territory (ACT)), Chính phủ cung cấp các dịch vụ của hội đồng thành phố địa phương cùng nhiều dịch vụ thông thường do chính quyền tiểu bang cung cấp.

Điện thoại – gọi điện thoại

Tại Úc, bạn có thể gọi điện thoại bằng điện thoại thường (hoặc điện thoại bàn), điện thoại công cộng hoặc điện thoại di động. Số điện thoại có thể bắt đầu bằng số:

• 13/1300 (cước gọi địa phương)

• 1800 (miễn phí)

• 04 (di động) hoặc

• 02,03,07,08 (mã số địa phương hay mã số vùng)

Niên giám điện thoại

Hiện nay nước Úc có hai niên giám điện thoại chính. 

• Yellow Pages liệt kê số điện thoại của các doanh nghiệp như các cửa tiệm và các thợ theo từng loại dịch vụ hoặc sản phẩm. 

• White Pages liệt kê các doanh nghiệp cùng người dân theo tên. White Pages cũng có một phần dành cho chính phủ với các chi tiết liên lạc của cơ quan công quyền Úc tại địa phương, tiểu bang hay lãnh địa. 

Những niên giám điện thoại này miễn phí và được phân phát đến cho mỗi hộ gia đình hàng năm. 

Múi giờ

Nước Úc có ba múi giờ:

• Giờ Chuẩn Đông bộ Úc (AEST hoặc EST), 

• Giờ Chuẩn Trung tâm Úc (ACST) và 

• Giờ Chuẩn Tây bộ Úc (AWST)

Một số tiểu bang áp dụng tiết kiệm thời giờ ban ngày (đổi giờ) từ tháng 10 đến tháng 4.

Tự phục vụ

Nhiều tổ chức có các cách thức để bạn khỏi phải tới văn phòng của họ để giải quyết vấn đề hoặc đăng ký dịch vụ. Các cách thức tự phục vụ bao gồm: gọi qua đường dây điện thoại và tài khoản trực tuyến.

Bạn có thể thực hiện hầu hết công việc liên quan đến Centrelink, Medicare và Child Support bằng dịch vụ tự phục vụ qua:

• myGov 

• các ứng dụng di động Express Plus 

• điện thoại số 136 240 

• truy cập www.humanservices.gov.au/selfserviceprogram

Nộp đơn xin số hồ sơ thuế

Công nhân viên tại Úc đóng thuế cho chính phủ tính trên thu nhập của họ. Muốn nhận được lợi tức tại Úc, bạn cần có số hồ sơ thuế (TFN).

TFN là số duy nhất cấp cho các cá nhân và doanh nghiệp để giúp cho chính phủ quản lý việc đánh thuế và thực hiện các chương trình khác của chính phủ. Số tiền thuế thu được sẽ được sử dụng để tài trợ cho các chương trình và dịch vụ của chính phủ chẳng hạn như đường lộ, trường học và bệnh viện.

Thu nhập bao gồm tiền lương do việc làm, trợ cấp của chính phủ, và tiền kiếm được từ các khoản đầu tư kể cả tiền lời của tài khoản tiết kiệm.

Thủ tục xin số hồ sơ thuế

Nếu bạn sẽ di cư tới Úc hoặc có thị thực cư trú tạm thời cho phép bạn đi làm tại Úc, bạn có thể vào trang mạng của Australian Taxation Office (ATO), gọi điện thoại cho ATO hoặc đến một số Trung tâm Dịch vụ ATO để nộp hồ sơ xin số TFN. Cách nhanh nhất để có được TFN là xin trực tuyến tại www.ato.gov.au/tfn - Bạn cần phải có hộ chiếu và địa chỉ tại Úc.

Nếu không nói thạo tiếng Anh, bạn hãy gọi cho Dịch vụ Thông dịch và Phiên dịch (TIS National) qua số 131 450.

Đăng ký với Medicare

Medicare là hệ thống chăm sóc sức khỏe toàn quốc của Úc, cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức khỏe miễn phí hoặc được trợ giá cho người Úc và thường trú nhân Úc. Một số di dân tạm thời cũng có thể hội đủ điều kiện đối với các dịch vụ Medicare.

Nếu hội đủ điều kiện đối với Medicare, bạn có thể sử dụng các dịch vụ và các chương trình chăm sóc sức khỏe ngay lập tức, bao gồm bệnh viện công miễn phí, trợ giúp chi phí dịch vụ chăm sóc ngoài bệnh viện và thuốc men được trợ giá.

Muốn biết thông tin về Dịch vụ Medicare, truy cập www.humanservices.gov.au/medicare hoặc đến Trung Tâm Dịch Vụ Medicare trong vùng bạn cư ngụ.

Thủ tục đăng ký với Medicare

Muốn đăng ký với Medicare, bạn hãy đến Trung tâm Dịch vụ Medicare đem theo hộ chiếu và giấy tờ thông hành khác. Nếu đáp ứng tất cả các yêu cầu, bạn sẽ được cấp số thẻ Medicare tạm thời. Khoảng ba tuần sau đó, bạn sẽ nhận được thẻ Medicare của mình gửi qua đường bưu điện. Bạn phải báo cho Medicare biết nếu bạn đổi chỗ ở hoặc địa chỉ gửi thư.

Dịch vụ điều trị y tế cấp cứu hoạt động 24 giờ một ngày tại khoa Cấp cứu bệnh viện công.

Liên lạc với Centrelink

Department of Human Services cấp các khoản trợ cấp và các dịch vụ an sinh xã hội qua trung gian Centrelink. Centrelink giúp thường trú nhân mới đến tìm việc làm, tìm khóa học hoặc đào tạo và giúp thủ tục công nhận văn bằng nước ngoài. Hãy liên lạc với Centrelink để tìm hiểu xem bạn có hội đủ điều kiện để được lãnh trợ cấp an sinh xã hội hay không. Tùy thuộc thị thực, bạn có thể phải đợi một thời gian trước khi có thể được lãnh trợ cấp.

Nếu hội đủ điều kiện, bạn có thể được lãnh trợ cấp tính từ ngày bạn liên lạc với Centrelink. Để được được lãnh trợ cấp tính từ ngày đặt chân đến Úc, bạn phải liên lạc với Centrelink vào ngày bạn đến Úc và nộp đơn trong vòng 14 ngày.

Nếu có con, bạn có thể hội đủ điều kiện được lãnh trợ cấp chi phí nuôi con từ nguồn tiền của Chính phủ hoặc phí gửi trẻ. 

Liên lạc với Health Undertaking Service

Nếu đã ký Health Undertaking (Form 815) theo yêu cầu của Department of Immigration and Border Protection, bạn đồng ý thông báo cho Health Undertaking Service biết chi tiết liên lạc của bạn tại Úc trong vòng 28 ngày kể từ ngày bạn đến. Bạn phải liên lạc với Bupa Medical Visa Services (BUPA), cơ sở cung cấp Dịch vụ Health Undertaking trong vòng 28 ngày để đăng ký và sắp xếp cuộc hẹn. 

Đăng ký lớp học tiếng Anh

Giao tiếp bằng tiếng Anh là yếu tố cần thiết để bạn định cư thành công. Nếu không biết nói tiếng Anh, bạn rất nên học tiếng Anh càng sớm càng tốt.

Adult Migrant English Program (AMEP) có các khóa học tiếng Anh dành cho người mới đến. Bạn có thể được học đến 510 giờ tiếng Anh miễn phí. AMEP có thời khóa biểu linh hoạt và dịch vụ giữ trẻ để bạn có thể học tiếng Anh ngay cả khi bạn có việc làm, gia đình hay các công việc khác.

Ghi danh cho con/các con đi học

Bạn phải ghi danh cho con bạn đi học càng sớm càng tốt. Hãy liên lạc với trường bạn muốn con mình theo học để lấy đơn ghi danh.

Bạn cần phải xuất trình giấy tờ thông hành của bạn và hồ sơ chủng ngừa của con. Trẻ em phải được tiêm chủng các thuốc chủng ngừa cần thiết để được đi học. Hãy đem theo tất cả học bạ và chứng chỉ học tập trước đây của con.

Tại Úc, trẻ em phải đi học từ năm (5) tuổi cho đến khi học xong Lớp 10. Thanh thiếu niên học xong Lớp 10 phải đi học toàn thời gian, tham gia khóa đào tạo hoặc đi làm (ít nhất 25 giờ mỗi tuần) hoặc kết hợp những hoạt động trên cho đến năm 17 tuổi.

Trẻ em cần phải học tiếng Anh sẽ được trợ giúp về tiếng Anh cấp tốc. 

Nộp hồ sơ xin bằng lái

Tại Úc, muốn được phép lái xe bạn phải có bằng lái và xe phải được đăng bộ. Nếu lái xe mà không có bằng lái hoặc xe không đăng bộ bạn có thể bị phạt và bị rút bằng lái. Bằng lái và giấy đăng bộ xe do chính phủ tiểu bang và lãnh địa cấp.

Hầu hết tiểu bang và lãnh địa cho phép bạn lái xe trong ba tháng đầu tiên sau khi đến Úc, nếu bạn là thường trú nhân và có bằng lái bằng tiếng Anh còn hiệu lực do một nước khác cấp hoặc có bản dịch chính thức. 

Sau giai đoạn ban đầu này, nếu muốn lái xe, bạn cần phải có bằng lái thích hợp của Úc. Bạn cần phải đậu kỳ trắc nghiệm kiến thức, thi lái xe thực hành và thử mắt. Luật giao thông của Úc rất nghiêm ngặt và bạn cần phải tuân theo.

Mở tài khoản ngân hàng

Tại Úc, hầu hết khoản thu nhập bao gồm tiền lương và các khoản trợ cấp của chính phủ đều được trả thẳng vào tài khoản. Bạn nên mở tài khoản ngân hàng trong vòng sáu tuần sau khi đến Úc. Thông thường bạn chỉ cần hộ chiếu là giấy tờ chứng minh lý lịch. Sau sáu tuần, bạn cần phải có giấy tờ chứng minh lý lịch bổ sung. Hãy báo cho ngân hàng biết số hồ sơ thuế (TFN) để bạn khỏi phải đóng thuế ở mức cao hơn trên tiền lời tiết kiệm.

Tìm bác sĩ gia đình

'Bác sĩ gia đình' sẽ là điểm liên lạc đầu tiên của bạn về các vấn đề y tế và nắm thông tin sức khỏe của các thành viên trong nhà. Các bác sĩ này được gọi là General Practitioner hay GP. Họ cung cấp dịch vụ y tế tổng quát cho các bệnh thông thường và cho người bị bệnh kinh niên sinh sống tại tư gia.

Khác với một số quốc gia nơi người dân phải đi đến bệnh viện để gặp bác sĩ, GP (bác sĩ gia đình) tại Úc thường làm việc tại văn phòng (phòng mạch) hoặc phòng khám tại các khu vực dân cư ngoại ô. Người ta thường đi bác sĩ gần nơi họ cư ngụ. Bạn có thể đổi bác sĩ nếu bạn cảm thấy không thoải mái hay hài lòng với dịch vụ họ cung cấp.

Nguồn: DHA
Biên soạn MATTLAW

Liên hệ: